Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 198 Α’/5.12.2024 ο νέος Φορολογικός Νόμος Ν. 5162/2024 του Υπουργείου Οικονομικών με θέμα “Μέτρα για την ενίσχυση του εισοδήματος, φορολογικά κίνητρα για την καινοτομία και τους μετασχηματισμούς επιχειρήσεων και άλλες διατάξεις”, σύμφωνα με τον οποίο επέρχονται νέες φορολογικές ρυθμίσεις.
Με το παρόν σας ενημερώνουμε για μερικές από τις σημαντικότερές του διατάξεις.
1. Τέλος επιτηδεύματος, (άρθρο 3), εφαρμογή από 1/1/2024
- Καταργείται για όλα τα φυσικά πρόσωπα (ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι, εργαζόμενοι που αμείβονται με «μπλοκάκι»)
- Δεν υποχρεούνται στην καταβολή του τα νομικά πρόσωπα και οι νομικές οντότητες που βρίσκονται σε εκκαθάριση, πτώχευση ή αδράνεια.
2. Τα φιλοδωρήματα που λαμβάνουν οι εργαζόμενοι, (άρθρο 5 και 11), εφαρμογή από 1η Νοεμβρίου 2024
- αφορολόγητο έως 300 ευρώ τον μήνα
- απαλλαγή από ασφαλιστικές εισφορές στο σύνολο του ποσού από φιλοδωρήματα
- αποτροπή τυχόν αντικατάστασης του συμφωνημένου μισθού με φιλοδωρήματα – επιβάλλεται στην επιχείρηση πρόστιμο 22% της μείωσης των τακτικών αποδοχών, για ένα έτος από τη στιγμή της μείωσης.
3. Ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας, (άρθρο 6), ισχύει από το Φ.Ε. 2024
- καταργείται το όριο του ποσού των τριάντα χιλιάδων (30.000) ευρώ στο συνυπολογισμό του τεκμαιρόμενου (ελάχιστου) ποσού καθαρού εισοδήματος από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας
- το κριτήριο του μισθού του υψηλότερα αμειβόμενου εργαζομένου για τον υπολογισμό του τεκμαιρόμενου ετήσιου εισοδήματος από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας θα υπολογίζεται μόνο συγκριτικά (όχι προσθετικά)
4. Φοροαπαλλαγή για 3 έτη για το εισόδημα φυσικών προσώπων για ακίνητα που θα ενοικιαστούν, (άρθρο 9), ισχύει από 5/12/2024.
Αφορά κατοικίες οι οποίες δηλώνονταν προηγουμένως ως κενά ή είχαν διατεθεί για βραχυχρόνια μίσθωση:
- έως 120 τ.μ.,
- για τις οποίες θα συναφθούν συμβόλαια διάρκειας τουλάχιστον 3 ετών μεταξύ της 8ης Σεπτεμβρίου 2024 και της 31ης Δεκεμβρίου 2025,
- οι οποίες τα φορολογικά έτη 2022, 2023 και 2024 (αν η μίσθωση καταρτίζεται το 2025), είχαν δηλωθεί ως κενά ακίνητα (έντυπο Ε2) ή δεν έχει δηλωθεί ως μισθωμένα ακίνητα ούτε ως κύριες ή δευτερεύουσες κατοικίες των εκμισθωτών ούτε ως ιδιοχρησιμοποιούμενα ούτε δωρεάν παραχωρούμενα ακίνητα (έντυπα Ε1 και Ε2) ή είχαν διατεθεί αποκλειστικά για βραχυχρόνια μίσθωση και οι συναφθείσες βραχυχρόνιες μισθώσεις έχουν δηλωθεί στη Φορολογική Διοίκηση.
5. Μείωση ΕΝΦΙΑ 20% για κατοικίες φυσικών προσώπων που ασφαλίζονται για σεισμό, πυρκαγιά και πλημμύρα, (άρθρο 10)
- εφόσον η ασφάλιση καλύπτει το σύνολο της αξίας του ακινήτου, ορίζεται 20% (από 10% προηγούμενος), με την προϋπόθεση ότι η φορολογητέα αξία τους δεν υπερβαίνει τις πεντακόσιες χιλιάδες (500.000) ευρώ.
6. Υποχρεωτική ασφάλιση επιχειρήσεων έναντι δασικής πυρκαγιάς, πλημμύρας και σεισμού, (άρθρο 25), εφαρμογή από 1η Ιουνίου 2025
- το μικρότερο όριο ετήσιων ακαθάριστων εσόδων προκειμένου να εναρμονισθεί με το εν λόγω μέτρο ορίζεται στο ποσό των 500.000 (από 2.000.000 ευρώ)
7. Κίνητρα για δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας, (άρθρο 35), εφαρμογή από το Φ.Ε. 2025
- Οι δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας, καθώς και οι αποσβέσεις του εξοπλισμού και των οργάνων που χρησιμοποιούνται για τις ανάγκες εκτέλεσης της επιστημονικής και της τεχνολογικής έρευνας, εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων αυτών, κατά τον χρόνο της πραγματοποίησής τους, προσαυξημένες κατά ποσοστό 150%.
8. Φορολογικά κίνητρα για επιχειρηματικούς αγγέλους (angel investors) που επενδύουν σε νεοφυείς επιχειρήσεις, (άρθρο 36), ισχύει από το Φ.Ε. 2025
- στα 900.000 ευρώ (από τα 300.000) ευρώ ανέρχεται το ανώτατο όριο για την έκπτωση από το φορολογητέο εισόδημα φορολογούμενου – επενδυτή, έως 50% επί του κεφαλαίου που εισφέρει σε startups εγγεγραμμένες στο Εθνικό Μητρώο Νεοφυών Επιχειρήσεων
- προστίθεται η δυνατότητα επένδυσης σε Α.Κ.Ε.Σ..
9. Κίνητρο για εμπορική εκμετάλλευση ευρεσιτεχνίας (πατέντας), (άρθρο 37), ισχύει από το Φ.Ε. 2025
- μείωση 10% του φόρου εισοδήματος για επιπλέον 7 έτη μετά την λήξη της τριετίας απαλλαγής των κερδών της επιχείρησης από την εμπορική εκμετάλλευση της πατέντας
10. Φορολόγηση των Αμοιβαίων Κεφαλαίων Επιχειρηματικών Συμμετοχών Κλειστού τύπου, (ΑΚΕΣ), (άρθρο 38), ισχύει από το Φ.Ε. 2025
- Προβλέφθηκε το δικαίωμα επιλογής ως προς τους κανόνες φορολόγησης του ΑΚΕΣ.
11. Φορολογικά Κίνητρα Μετασχηματισμών, (άρθρα 47-59)
- η υπεραξία που προκύπτει από τη συγχώνευση ή τη διάσπαση ή τη μετατροπή δεν συνεπάγεται φορολογική υποχρέωση για τη λήπτρια εταιρεία ή, προκειμένου περί μετατροπής, για την εταιρεία υπό τη νέα νομική της μορφή.
- ο μέτοχος ή εταίρος της εισφέρουσας ή της υπό μετατροπή εταιρείας δεν υπόκειται σε φόρο για την υπεραξία που προκύπτει λόγω του μετασχηματισμού, με εξαίρεση το τμήμα που αντιστοιχεί, κατ’ αναλογία, σε τυχόν χρηματική καταβολή.
- λήπτρια εταιρεία που συμμετέχει στο κεφάλαιο της εισφέρουσας εταιρείας ή εισφέρουσα εταιρεία που συμμετέχει στο κεφάλαιο της λήπτριας εταιρείας δεν υπόκεινται σε φόρο εισοδήματος για την υπεραξία που προκύπτει.
- απόσχιση κλάδου: η εισφέρουσα εταιρεία απαλλάσσεται από τον φόρο εισοδήματος για την υπεραξία που προκύπτει.
- ο μέτοχος ή εταίρος της αποκτώμενης εταιρείας δεν υπόκειται σε φόρο για την υπεραξία που προκύπτει (με εξαίρεση το τμήμα που αντιστοιχεί, κατ’ αναλογία, σε τυχόν χρηματική καταβολή).
- δεν επιβάλλεται φόρος μεταβίβασης σε ακίνητα που εισφέρονται από ατομική επιχείρηση ή κοινοπραξία με κύριο αντικείμενο εργασιών την κατασκευή ή εκμετάλλευση ακινήτων.
- Απαλλάσσονται από κάθε φόρο, ή τέλος υπέρ του Δημοσίου, ως και εισφορά ή δικαίωμα υπέρ οποιουδήποτε τρίτου, (με την επιφύλαξη των οριζόμενων στον Κώδικα Φ.Π.Α.): α) οι συμβάσεις και πράξεις του μετασχηματισμού, το καταστατικό, η εισφορά και η μεταβίβαση των περιουσιακών στοιχείων των εταιρειών ή επιχειρήσεων που μετασχηματίζονται, β) κάθε σχετική πράξη ή συμφωνία που αφορά στην εισφορά ή μεταβίβαση στοιχείων ενεργητικού ή παθητικού ή άλλων δικαιωμάτων και υποχρεώσεων, γ) κάθε άλλη συμφωνία ή πράξη που απαιτείται για τον μετασχηματισμό ή τη σύσταση εταιρείας.
- Για τη μεταγραφή ή την εγγραφή των σχετικών πράξεων μεταβίβασης των περιουσιακών στοιχείων των εταιρειών ή επιχειρήσεων που μετασχηματίζονται ή μεταβολής των στοιχείων του δικαιούχου καταβάλλονται μόνο πάγια δικαιώματα υποθηκοφυλάκων και προϊσταμένων κτηματολογικών γραφείων, ποσού ύψους 300 ευρώ.
- για τη μεταβίβαση ακινήτων δεν απαιτείται να υποβάλλονται δηλώσεις φόρου μεταβίβασης ακινήτων και να μνημονεύονται ή να προσαρτώνται πιστοποιητικά, βεβαιώσεις μηχανικών, υποθηκοφυλακείων ή κτηματολογικών γραφείων ή λοιπές βεβαιώσεις, υπεύθυνες δηλώσεις, τοπογραφικά διαγράμματα, αποσπάσματα κτηματολογικών διαγραμμάτων και σχεδιαγράμματα
- οι μετασχηματισμοί απαλλάσσονται από τον φόρο συγκέντρωσης κεφαλαίου.
- η νέα εταιρεία που προκύπτει μπορεί να μεταφέρει τις ζημίες των μετασχηματιζόμενων επιχειρήσεων ή της εισφερόμενης ατομικής επιχείρησης, υπό τους ίδιους όρους που θα ίσχυαν εάν δεν είχε λάβει χώρα ο μετασχηματισμός.
12. Υποβολής των φορολογικών δηλώσεων, (άρθρο 84)
- Η υποβολή των φορολογικών δηλώσεων θα γίνεται από 15 Μαρτίου έως και 15 Ιουλίου κάθε έτους, τόσο για τα φυσικά πρόσωπα όσο και για τα νομικά πρόσωπα.
- έκπτωση για όσους καταβάλουν ολόκληρο το ποσό του φόρου εισοδήματος μέχρι την 31η Ιουλίου και εφόσον υποβάλουν τη φορολογική τους δήλωση, ως εξής: 4% έκπτωση για όποιον υποβάλλει δήλωση από 15 Μαρτίου έως 30 Απριλίου, 3% έκπτωση από 1 Μαΐου έως 15 Ιουνίου, 2% έκπτωση από 16 Ιουνίου έως 15 Ιουλίου.
- Η καταβολή του φόρου γίνεται σε 8 ισόποσες μηνιαίες δόσεις, η 1η εκ των οποίων καταβάλλεται μέχρι την 31η Ιουλίου.
13. Κυρώσεις σε πρόσωπα εκτός των φορέων του δημοσίου τομέα (π.χ τράπεζες, εισηγμένες, servicers, εκπαιδευτήρια)
Κυρώσεις σε πρόσωπα εκτός των φορέων του δημοσίου τομέα (π.χ τράπεζες, εισηγμένες, servicers, εκπαιδευτήρια κα) που είναι υπόχρεα σε διαβίβαση ή υποβολή σε ετήσια βάση στην ΑΑΔΕ στοιχείων για τη διασταύρωση και προσυμπλήρωση κατά περίπτωση των δηλούμενων εισοδημάτων από τόκους και μερίσματα εταιρειών εισηγμένων στο Ελληνικό Κεντρικό Αποθετήριο Τίτλων καθώς και των πραγματοποιούμενων δαπανών στις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος των φορολογούμενων (άρθρα 84 έως 88), ισχύει από 5.12.2024
- εκπρόθεσμη αρχική διαβίβαση στοιχείων – 20.000 ευρώ
- εκπρόθεσμης αποστολής συμπληρωματικών ή/και διορθωτικών στοιχείων – από 20.000 ευρώ που μπορεί να φθάσει έως και το διπλάσιο ποσό
- σε περίπτωση που τα ακαθάριστα έσοδα των υπόχρεων, υπερβαίνουν το ποσό του ενός 1 εκατ. ευρώ, τότε τα παραπάνω πρόστιμα από 20.000 ευρώ ανεβαίνουν στις 50.000 ευρώ.
14. Παράταση αναστολής ΦΠΑ για νέες οικοδομές έως τις 31/12/2025, (άρθρο 89), ισχύει από 5/12/2024
15. Παράταση έως την 31η Δεκεμβρίου 2026 της αναστολής επιβολής φόρου υπεραξίας από μεταβίβαση ακινήτων,(άρθρο 90), ισχύει από 5/12/2024.
16. Απαλλαγή από τον φόρο εισοδήματος για τα ενδοομιλικά μερίσματα
Απαλλαγή από τον φόρο εισοδήματος για τα ενδοομιλικά μερίσματα που εισπράττει νομικό πρόσωπο – φορολογικός κάτοικος Ελλάδος από νομικό πρόσωπο εγκατεστημένο εκτός Ε.Ε. καθώς και για το εισόδημα που προκύπτει από την υπεραξία μεταβίβασης τίτλων συμμετοχής σε νομικό πρόσωπο, εγκατεστημένο εκτός της Ε.Ε. (άρθρο 98), ισχύει από το Φ.Ε 2025.
